Metabolizmayı Etkileyen Faktörler
Son günlerde bir hayli fazla sıklıkla metabolizmanın hızlı veya yavaş çalışması ile ilgili bir çok haber duyuyoruz. Bu durum özellikle de kilolarıyla başı dertte olan insanları ilgilendirmekte. Çünkü metabolizmanın hızlı çalışması demek daha sağlıklı ve yağsız vücut demek, dolayısıyla’da zayıf olmak demektir. Metabolizma için genel bir tanım yapacak olursak insan vücudunda temel ihtiyaçların karşılanabilmesi için yaktığı enerji miktarıdır diyebiliriz. Metabolizma,gün içerisinde tüketilen gıdaların ve yapmış olduğumuz hareketlerin etkisiyle hızlı veya yavaş çalışmaktadır. Sizlerle paylaşacağımız makalemizin alt başlıklarında bazal metabolizma hızına etki eden faktörler, metabolizma hızını etkileyen faktörler, metabolizmayı hızlandıran yiyecekler isimli yazıları okuyabilirsiniz.
Metabolizmayı Yavaşlatan Sebepler
Yaş: Her insanda yaşa bağlı belirli bir bazal metabolizma hızı vardır. En hızlı olduğu dönem 15 ila 30 yaş arasıdır. 30 yaşından sonra metabolizma artık yavaşlamaya başlar Özellikle menopoz sonrası da metabolizma hızı iyice azalır.
Genetik: Aile de kilo problemi yaşayanların çocukları da bu duruma bağlı olarak kilolu olabilir. Bu doğuştan metabolizma hızını etkilemektedir.
Sürekli ve dengesiz bir şekilde kilo alıp vermek de metabolizmayı yavaşlatır.
Metabolik hastalıklar
Troid bezinin hızlı çalışması sebebi metabolizmayı hızlandırırken; yavaş çalışması ise yavaşlatır.
Böbrek üstü bezinden salgılanan kortizon hormonunun çok fazla olması halinde metabolizma yavaşlamaktadır.
Pankreastan salgılanan insülin hormonunun fazlası da (Hipoglisemi) da metabolizmayı yavaşlatır.
Cinsiyet: Erkeklerin hem Bazal hem total metabolizma hızı kadınlara oranla daha fazladır. Bunda erkeklerde bulunan çizgili kasların ağır ve daha güçlü olmasının çok büyük etkisi vardır.
Gün içinde aşırı karbonhidrat tüketimi (Şeker, makarna, pirinç, hamurlu gıdalar tatlılar) metabolizmayı yavaşlatıcı sebeplerdendir.
Stres ve depresyon da metabolizmayı yavaşlatmaktadır.
Uzun süreli ve çok düşük kalorili diyetler metabolizma hızını yavaşlatır.
Metabolizmayı Neler Hızlandırır?
- Gün içerisinde ene az 2 ila 3 litre su içilmeli.
- Baharatlı yiyecekler Özellikle kırmızı pul biber ve karabiber metabolizmanın hızlanmasını başlatacaktır.
- Gün içerisinde bol hareket edilmesi ve hareketli bir yaşam sürülmesi.
- Haftada en az 3 gün yaklaşık 1 saatten az olmamak kaydıyla yürüyüş yapmak.
- Dengeli ve sağlıklı bir beslenme düzeni.
- Havalar ısındığı zaman metabolizma çalışma hızı da artar. Kış aylarında ve soğuk havalarda yavaşlar.
- Gün içinde az ve sık beslenme şekli (3 ana öğün 3 ara öğün).
- Güne kahvaltıyla başlamak, ana yemeği öğlen yemek, Akşam ise hafif yemekler tercih etmek metabolizmayı hızlandırır.
- Gün içerisinde içilen 3 fincan Türk kahvesi veya 3 bardak kadar filtre(şekersiz) kahve’de metabolizmanın hızlanmasını sağlar.
- Akupunktur tedavisi de metabolizma hızını bir hayli arttırmaktadır.