Şeker Hastalığında Beslenme Nasıl Olmalı?
Diyabetli bireylerin beslenme şekilleri; yaşına, boyuna, vücut ağırlığına, fiziksel aktivite durumuna, sosyoekonomik durumuna ve beslenme alışkanlıklarına göre diyetisyen tarafından hazırlamaktadır. Uygulanan beslenme programları tamamen kişiye özeldir. Dolayısıyla tüm diyabet hastalarının hepsine ortak bir program oluşturulamaz. Diyabetli bireylerin de yeterli ve dengeli beslenebilmeleri açısından, tüm besin ögelerinden, diyetisyeni tarafından önerilen miktarlarda ve enerji gereksinimlerine göre almaları gerekmektedir. Sizlerle paylaşacağımız makalemizin alt başlıklarında şeker hastalığında şeker kaç olmalı, şeker hastalığında değerler kaç olmalı, şeker hastalığında beslenme listesi ve diyabet şeker hastalığında beslenme düzeni isimli yazıları okuyabilirsiniz.
Diyabet hastaları beslenmelerine her zaman önem vermek zorundadırlar. Kan şekerlerinin yükselişi beslenme ile birebir orantılıdır. Bu nedenle ilk ve en önemli kural diyabet hastasının diyetinin kendi yaşam standardına ve vücut yapısına özel olmasıdır. Bununla birlikte her diyabet hastasına ortak olan altın kurallar da mevcuttur. Diyabet hastalarının en büyük avantajı sağlıklı beslenme zorunda olmalarıdır. Hiçbir öğünlerini atlamamak zorunda oldukları gibi ara öğünleri de mutlaka olmalıdır. Beslenmelerindeki amaç kan şekerini belli bir seviyede tutmaktır. Şeker hastalığının yaşattığı çok hızlı çıkış ve inişleri engellemektir.
Diyabet (Şeker) Hastalığında Beslenme Kuralları
- Bir an önce İdeal vücut ağırlığına ulaşılmalı ve o kiloda kalınmalıdır.
- Sık sık, azar azar (3 ana, 3 ara öğün şeklinde) beslenilmeli ve kesinlikle öğün atlanmamalıdır.
- Öğün araları 2, 5 ila 3 saat kadar olmalıdır. Her daim benzer saatlerde beslenmeye özen gösterilmelidir.
- Şeker ve şeker içeren yani (reçel, çikolata, pasta, meşrubat, tatlı gibi) tüm besinlerden kaçınılmalıdır.
- Diyabet rahatsızlığında kompleks karbonhidratlara öncelik verilmelidir (örnek: Kuru baklagiller, tam tahıllar).
- Tek başına meyve yada taze sıkılmış meyve suyu tüketilmemelidir, yanında mutlaka protein içeren bir besin bulunmalıdır.
- Süt, yoğurt ve peynirin yarım yağlı, hatta yağsız (light) olanları tüketilmelidir.
- Kırmızı et yerine ise, beyaz ete (balık, hindi, tavuk) öncelik verilmelidir. Ancak beyaz et de olsa kesinlikle aşırıya kaçılmamalıdır.
- Etlerin görünürde olan yağları, tavuk ve hindinin derisi ayrılmalıdır.
- Özellikle et içeren yemeklere ilave olarak yağ eklenmemelidir.
- Sebze yemekleri ise vitamininin kaçmaması için az su ile pişirilmeli, yemeklerin yağlı suları tüketilmemelidir.
- Kızartma yada kavurma işlemleri yerine; haşlama, ızgara, buğulama ve fırında pişirme yöntemleri diyabet rahatsızlığında tercih edilmelidir.
- Yumurta her gün olmamak koşulu ile haftada en fazla 2 adet tüketilebilir.Yenilme şekli ağır olan kıymalı, pastırmalı, sucuklu veya tereyağlı olarak pişirmek yerine; haşlama, menemen veya çılbır şeklinde hazırlamak çok daha sağlıklı olacaktır.
- Doymuş (yani kötü) yağ içeren margarin ve tereyağından kesinlikle uzak durulmalı, doymamış yağ içeren bitkisel sıvı yağlar tercih edilmelidir.
- Zeytinyağı ve diğer bitkisel sıvı yağlar kombin bir şekilde kullanılmalıdır. Ancak unutulmamalıdır ki, katı da olsa sıvı da olsa yaklaşık 1 gram yağ 9 Kcal enerji içermektedir.
- Sofraya tuzluk getirilmemeli, yemeklerin tadına bakmadan ilave tuz eklenmemelidir.
- Alkolden kesinlikle uzak durulmalıdır.
- Diyete ilave olarak mutlaka günlük yürüyüşler ve egzersiz yapılmalıdır.
- Lifli (posalı) besinler, midenin boşaltma hızını ve ince bağırsaklardan glikoz emilimini yavaşlatarak kan şekerini dengelemektedir. Aynı zamanda kan kolesterolü ve kan basıncını da istenilen seviyelerde tutmaya yardımcı olmaktadır. Midede, su ile birlikte şişerek tokluk hissi sağlamaktadır. Bu sebeple lifli gıdaların tüketimi arttırılmalıdır.
Diyabet (Şeker) Hastalığında Beslenme Önerileri
- Yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmeli ve kesinlikle Öğün atlamamalı.
- Bireye uygun vücut ağırlığı sağlanmalı ve ömür boyu korunmalı.
- İnsülin ve kullanılan ilaçların zamanlarına ve dozlarına dikkat edilmeli.
- Önerilen fiziksel aktivitelere (yürüyüş gibi) özen gösterilmeli ve uygulanmalı.
- Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durulmalı.